آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی یکی از توریستی‌ترین استان‌های کشورمان و محل زندگی اقوام آذری و کرد ایران است. مرکز این استان شهر ارومیه است (به معنی شهر آب‌). این شهر با بیش از ۳ هزار سال قدمت قدیمی‌ترین شهر در منطقه شمال‌ غرب ایران به شمار می‌آید که هنوز پابرجا است. این استان با داشتن جاذبه‌های طبیعی، تاریخی گوناگون می‌تواند یکی از مناسب‌ترین مقاصد گردشگری به شمار رود.

استان آذربایجان غربی یکی از استان‌های مرزی ایران در ناحیه‌ی شمال غرب است که از شمال با کشور جمهوری آذربایجان و از غرب با کشور ترکیه و کشور عراق هم‌مرز است. این استان از شرق به استان آذربایجان شرقی، در گوشه جنوب شرقی به استان زنجان و از جنوب به استان کردستان منتهی می‌شود. استان آذربایجان غربی که سیزدهمین استان بزرگ کشور است، در منطقه اذربایجان واقع شده و طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، بیش از ۳ میلیون و ۲۶۵ هزار نفر است.

تاریخ آذربایجان غربی را به دوران ماد و پیش از آن نسبت می‌دهند. در وجه تسمیه آذربایجان غربی و به طور کلی منطقه «آدربایجان» چنین می‌گویند که ریشه در «آذرآبادگان» به معنی «سرزمین آتش» دارد و وجود قدیمی‌ترین و بزرگترین آتشگاه های جهان در این منطقه از جنوب در تخت سلیمان تا شمال در باکو، گواه این ادعاست. برخی دیگر نیز نام «آذربایجان» را به سردار آتروپاد یا آتورپاد نسبت می‌دهند که حدود ۲۳۰۰ سال پیش، بعد از غلبه اسکندر مقدونی، در این منطقه ظهور کرد و حکومت وی و جانشینانش با نام «آتورپاتگان» تا زمان اشکانیان ادامه یافت.

:آب و هوای استان آذربایجان غربی

استان آذربایجان شرقی از مناطق سردسیر ایران به شمار می‌آید. بنابراین نیمه اول سال، خصوصا ماه‌های خرداد تا شهریور را می‌توان به عنوان بهترین زمان سفر به آذربایجان غربی در نظر گرفت. البته در روزهای تابستان که گرمترین اوقات سال هستند، دمای هوا ممکن است تا ۳۵ درجه هم برسد اما میانگین دما در این ماه‌ها تقریبا ۲۴ درجه سانتیگراد است. همچنین در نظر داشته باشید که به دلیل خنک و مطلوب بودن دما در این منطقه، فصل تابستان شلوغ‌ترین زمان سفر است.

جشنواره‌های گوناگونی هم در بعضی مناطق این استان برگزار می‌شود. همچون جشنواره انگور که هر سال در نیمه دوم شهریورماه برگزار می‌شود یا جشنواره میوه‌های چهارفصل که در تیرماه در ارومیه برگزار می‌شود و میوه‌های فصل و مشتقات آنها عرضه می‌شود. اگر در این تاریخ‌ها قصد سفر به آذربایجان غربی را دارید، می‌توانید از این جشنواره بازدید کنید.

چنانچه ترجیح می‌دهید در زمانی خلوت‌تر به این استان زیبا سفر کنید، نیمه اول مهرماه را به شما پیشنهاد می‌کنیم. زمانی که هنوز سرمای هوا طاقت‌فرسا نیست و از شلوغی گردشگران تابستانی هم خبری نیست.

:جاهای دیدنی استان آذربایجان غربی

مجموعه تاریخی تخت‌سلیمان را می‌توان از معروف‌ترین آثار تاریخی استان آذربایجان غربی برشمرد. این شهر تاریخی که از آثار ثبت‌شده در میراث جهانی یونسکو نیز به شمار می‌آید، در نزدیکی تکاب قرار گرفته و در دورا‌ن‌های مختلف حکومتی از مادها تا مغولان، در شکوه و تمدن به سر می‌برده است. تخت سلیمان با نام باستانی شهر «شیز»، در زمان ساسانیان بیشتر مورد توجه قرار گرفت و آتشکده آذرگشنسب که هنوز هم یکی از معروف‌ترین پرستشگاه‌های زرتشتیان به شمار می‌آید، یادگار آن دوران است.

سایت‌های و تپه‌های باستانی بسیاری در این منطقه وجود دارند که همگی گواه پیشینه تاریخی آن هستند. از جمله، می‌توان به تپه حسنلو در نزدیکی نقده اشاره کرد که از معروف‌ترین سایت‌های باستان‌شناسی ایران است. قدمت آثار یافت شده در تپه حسنلو به بیش از ۷ هزار سال پیش باز می‌گردد و جام طلای حسنلو، مشهورترین یافته‌ این سایت باستانی است.

قره کلیسا نیز ار دیگر آثار تاریخی استان آذربایجان غربی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و با نام کلیسای «تادئوس مقدس» نیز شناخته می‌شود و در شهرستان چالدران قرار دارد. این کلیسا مقبره یکی از حواریون حضرت مسیح، با نام تادئوس مقدس است و از زیارتگاه‌های مهم مسیحیان ایران و جهان قلمداد می‌شود.

باغچه جوق نیز از دیگر آثار تاریخی معروف آذربایجان غربی است که در نزدیکی شهر ماکو قرار گرفته که مربوط به دوره قاجاریه است و به‌خاطر معماری‌ و تزیینات به کار رفته در آن و همچنین باغ مشجری که این ساختمان در آن قرار گرفته است، امروزه به موزه‌ای به همین نام تبدیل شده است.

آراماه شمس تبریزی که در شهرستان خوی قرار دارد، به اعتقاد برخی، مدفن این صوفی است و به نماد شهر خوی تبدیل شده است. هرساله علاقمندان از ایران و سراسر جهان در این آرامگاه گرد هم می‌آیند و مراسم بزرگداشت شمس تبریزی را برگزار می‌کنند.

بازار ارومیه هم که در بافت قدیمی شهر ارومیه قرار گرفته است و قدمت آن به دوره صفویه می‌رسد، نه تنها برای علاقمندان به خرید بسیار جذاب و وسوسه‌کننده است، که از مظاهر فرهنگی شهر ارومیه و استان آذربایجان غربی به شار می‌رود و با گردش در میان تیمچه‌ها و سراهای آن می‌توانید در زمان سفر کنید.

مسلما دریاچه ارومیه، شناخته‌شده‌ترین جاذبه طبیعی استان آذربایجان شرقی است که در نزدیکی شهر ارومیه و بین استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی قرار دارد. این دریاچه، که از معروف‌ترین جاذبه های طبیعی ایران است، بزرگ‌ترین دریاچه داخلی کشور است و در فهرست پارک‌های ملی ایران به ثبت رسیده است. این دریاچه همچنین ششمین دریاچه بزرگ آب‌شور در دنیاست که در رده آثار طبیعی فهرست میراث جهانی یونسکو  نیز ثبت شده است.

غارسهولان از زیباترین غارهای آبی کشور است که در نزدیکی شهر بوکان و در مجاورت روستایی به نام سهولان قرار گرفته است. گوشه و کنار این غار مملو از قندیل های زیبا و تماشایی است و آب زلال و شفافی که در غار جریان دارد، زیبایی آن را دوچندان می کند.

آبشار شلماش نیز که درون دره‌ای سرسبز و خنک در نزدیکی شهر شلماش جاری است، یکی از دیدنی ترین جاذبه های طبیعی منطقه به شمار می‌رود که هرساله پذیرای گردشگران بسیاری خصوصا در فصل بهار است.

چمن متحرک چملی نیز که در زبان محلی به نام چملی گول شهرت دارد، از دیدنی های عجیب این استان است که در نزدیکی شهر تکاب و روستای بدرلو قرار گرفته است. این چمن در واقع جزیره کوچک شناوری با وسعت هشتاد متر مربع است که به واسطه جریانات هوا و وزش باد روی برکه‌ای با نیزارهای بلند، در حرکت است.

از دیگر دیدنی‌های معروف طبیعی آذربایجا غربی می‌توان به غارها، ابشارها و شه‌های متعدد اشاره کرد که در جای جای این استان قرار گرفته‌اند.

:سوغات استان آذربایجان غربی

محبوب‌ترین سوغات استان آذربایجان غربی، صنایع دستی آن است. در این استان به دلیل همسایگی با استان آذربایجان شرقی، هنر قالب‌بافی متداول است و شهرهای تکاب و میاندو‌اب، در کنار مناطق روستایی این استان، از مراکز عمده قالیبافی در آذربایجان غربی به شمار می‌‌‌آیند. از دیگر هنرهای زیبای این منطقه می‌توان به گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی، رنگرزی و چاپ‌های سنتی، رودوزی و ممقان‌دوزی اشاره کرد.

خوراکی‌های محلی و محصولات باغی و زراعی شهرهای مختلف نیز، با توجه به مقصد سفرتان،‌ می‌توانند رهاوردهای خوبی برای شما باشند. معروف‌ترین سوغات خوراکی آذربایجان غربی، به‌ویژه شهر ارومیه، نقل است که تولید آن در استان، سابقه‌ای دیرینه دارد. حلوای هویج، حلوای گردو و لوزانک نیست از یرینی های پرطرفدار منطقه هستند که در شهرهای مختلف از جمله ارومیه امکان تهیه آن مهیاست. شهر خوی بزرگترین تولیدکننده تخمه‌ آفتابردان و تخمه کدو در کشور است و تخمه خوی در میان گردشگران و اهالی، مشهور است. عسل و عرقیات گیاهی نیز از دیگر سوغات محبوب آذربایجان غربی هستند که به واسطه موقعیت جغرافیایی و پوشش گیاهی منطقه، جزو محصولات مرغوب این استان به شمار می‌آیند.

:غذاهای محلی استان آذربایجان غربی

غذاهای سنتی استان آذربایجان غربی از آن دسته غذاهای خوشمزه‌ای هستند که می‌توان آن‌ها را باب میل همه دانست. انواع آش و شوربا (در ربان ترکی به معنی سوپ)، از رایج‌ترین غذاهای محلی این منطقه هستند که از این میان می‌توان یارما شورباسی (سوپ بلغور)، یرتخلی یا تورشولی آش (آش کلم) و آش دوغ را برشمرد. یپراخ دلماسی نیز دلمه برگ موی معروف ترکی است که از غذاهای محبوب سنتی و مجلسی آذربایجان غربی به شمار می‌آید.

گیزاتما، یتیمچه و گوزلمه از خوراک‌های آسان و فوری آذربایجان غربی به شمار می‌آیند که در عین سادگی، از طعم‌های هوس‌انگیزی برخوردارند. ارومیه خورش و شورجه ارومیه هم از خوراک‌های محبوب سنتی ارومیه هستند که در دیگر شهرهای ایتان آذربایجان غربی نیز پرطرفدارند و از چشیدن آن‌ها پشیمان نمی‌شوید.

:اقامت در آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی به واسطه قرارگیری در مرز ایران با کشورهای جمهوری آذربایجان، ترکیه و عراق، از نقاط پرتردد ایران قلمداد می‌شود و همواره در ایام مختلف سال، پذیرای مسافران ایرانی و خارجی بسیاری است که با اهداف گردشگری یا تجاری به این استان سفر یا از آن گذر می‌کنند.

از این رو هتل‌ها و اقامتگاه‌های بسیاری در شهرهای مختلف این استان وجود دارد که معروف‌ترین و با کیفیت‌ترین آن‌ها در مرکز این استان، یعنی شهر ارومیه قرار گرفته‌اند و هتل آنا، هتل باری، هتل آریا و هتل پارک از جمله بهترین آن‌ها هستند.

:آداب و رسوم مردم استان آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی با پیشینه طولانی و اقوامی که در طول تاریخ در آن ساکن بوده‌اند، روزگار پرفراز و نشیبی را به خود دیده است و عقاید، باورها و آداب و رسوم مختلفی در گذر زمان، سینه به  سینه در میان آنان نقل شده است. هرچند شلوغی روزگار شهرنشینی ممکن است غبار فراموشی روی برخی از این سنن نشانده باشد، هنوز هم بسیاری از اهالی این خطه، به آیین‌های قومی خود پایبند هستند.

شعر و موسیقی همواره بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ مردم آذربایجان بوده است و مناسبت‌های مختلف از جمله عید نوروز، شب چله، چهارشنبه‌سوری و همچنین مراسم مذهبی همگی با حضور موسیقی و بداهه‌نوازی‌های عاشیق‌های آذربایجان همراه است.